Blankietowa zgoda na przysposobienie jest to wcześniejsze wyrażenie zgody rodziców dziecka na adopcję bez wskazania osoby przysposabiającego. Zgoda blankietowa jest przesłanką do orzeczenia adopcji całkowitej.
Zgoda na przysposobienie bez wskazania osób przysposabiających nie może być wyrażona wcześniej, niż po upływie sześciu tygodni od urodzenia się dziecka. Wynika to z tego, że w tym czasie rodzice, którzy się na to decydują mają czas na dokładne przemyślenie swojej decyzji i jej dalszych skutków.
Zgodę na przysposobienie (w formie blankietowej) rodzice wyrażają przed sądem opiekuńczym (sądem rodzinnym) bądź swego miejsca zamieszkania, bądź też swego miejsca pobytu. W szczególności za miejsce takie można uważać sąd miejsca placówki, w której urodziło się dziecko.
Zarówno wyrażenie samej zgody na przysposobienie, jak i jej odwołanie może nastąpić jedynie przed wszczęciem postępowania w sprawie o przysposobienie, w odrębnym postępowaniu mającym na celu wyłącznie przyjęcie określonego oświadczenia.
Oświadczenie rodziców powinno zawierać:
- imię i nazwisko dziecka oraz miejsce jego zamieszkania lub pobytu;
- treść wyrażonej zgody lub jej odwołanie.
Z przyjęcia oświadczenia o wyrażeniu zgody na przysposobienie dziecka w przyszłości lub o odwołaniu takiej zgody sąd opiekuńczy sporządza protokół. O odwołaniu zgody należy nadto uczynić wzmiankę w protokole, w którym wyrażono zgodę na przysposobienie. Zgoda blankietowa wyrażona w innej formie niż w formie protokołu przed sądem opiekuńczym, np. na piśmie skierowanym do sądu, nie rodzi skutków prawnych.
Zgoda blankietowa jest odwołalna, ale w ograniczonym czasie. Może bowiem to nastąpić tylko przed sądem opiekuńczym i przed wszczęciem postępowania o przysposobienie. Gdy sprzeciw rodziców nastąpi po wyrażeniu takiej zgody nie można traktować tego sprzeciwu jako odwołania zgody, jednakże powinien on być przez sąd rozważony przy ocenie, czy adopcja jest zgodna z dobrem dziecka.
Zarówno zgoda na przysposobienie, jak i jej odwołanie nie mogą być dorozumiane ani wyrażone przez pełnomocnika (postanowienie SN z dnia 25 października 1983 r., III CRN 234/83, OSNC 1984, nr 8, poz. 135; postanowienie SN z dnia 17 czerwca 1983 r., IV CR 245/83, OSNC 1984, nr 5, poz. 73; uzasadnienie uchwały SN z dnia 13 grudnia 1994 r., III CZP 159/94, OSNC 1995, nr 3, poz. 53).
apl. adw. Marta Kaczmarek
